Son yıllarda artan boşanma sayıları akıllara Evlilik Sözleşmesini getirmektedir. Eşler evlilikten önce veya evlilik devam ederken malvarlığı konusunda anlaşma yapmak isteyebilirler. Bu sebeple halk arasında Evlilik Sözleşmesi adı verilen sözleşmenin yapılması mümkündür. Bu yazımızda yaygın olarak Evlilik Sözleşmesi olarak bilinen Mal Rejimi Sözleşmesinden bahsedeceğiz.
Evlilik Sözleşmesi Nedir? (TMK m. 203-205)
Evlilik Sözleşmesi eşlerin evlenmeden önce veya evlilik devam ederken yapabildikleri bir sözleşme türüdür. Bu sözleşmeyle taraflar sahip oldukları mallar üzerindeki hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir. Evlilik Sözleşmesi, evlenmeden önce veya evlilik içerisinde yapılabilen bir sözleşmedir. Bu sözleşme evlilik bittikten sonraki süreçteki mal paylaşımı konularını da içerir. Evlilik ile ilgili olarak taraflar istedikleri mal rejimini seçebilir, kaldırabilir veya değiştirebilirler. Eşlerin malların yönetimine dair sözleşme yapma zorunlulukları yoktur. Tarafların Evlilik Sözleşmesi yani Mal Rejimi Sözleşmesi yapmaması halinde kanun tarafından kabul edilen Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi geçerli olacaktır.
Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır? (TMK 204-205)
Sözleşmenin şartları Türk Medeni Kanunu 204 ve 205.maddede açıklanmaktadır. Evlilik Sözleşmesi şekil koşullarına bağlı bir sözleşmedir. Sözleşmenin geçerli olabilmesi için kanunda düzenlenen şartları taşıması gerekir.
Evlilik Sözleşmesi Şartları
- Sözleşmeyi yapacak tarafların fiil ehliyetine sahip olmaları gerekir.
- Tarafların ayırt etme gücüne sahip küçük veya kısıtlı kişiler olması halinde yasal temsilcilerinin rızası gerekir.
- Bu sözleşme sözleşmenin yasal temsilci veya iradî temsilci aracılığıyla yapılamaz.
- Evlilik sözleşmesi evlenmeden önce veya evlendikten sonra yapılabilir.
- Evlilik sözleşmesi ancak noterde düzenleme ya da onaylama şeklinde yapılabilir.
Evlilik Sözleşmesi Konusu
Sözleşmeyle taraflar mal varlığı ile ilgili bazı konularda anlaşma sağlayabilirler. Fakat evlilik sözleşmelerinde boşanma olduğu takdirde çocukların velayeti, nafaka, tazminat gibi boşanma sonuçlarına bağlı maddeler konulamaz. Eğer böyle maddeler konulursa bu maddeler geçerli olmaz. Evlilik sözleşmesi konusu hakkında Örnek vermek gerekirse;
- Evlilik öncesi ve sonrası edindikleri mallar üzerindeki hak ve yükümlülükleri,
- Evliliğin sona ermesi halinde yapılacak paylaşmaya ilişkin kuralları,
- Aile birliğinin giderlerine ne şekilde katılacaklarına ilişkin konuları,
- Aile konutuna ilişkin hususlar üzerinde anlaşabilirler.
Evlilik Sözleşmesi Örneği
Özellikle vurgulamak gerekir ki paylaştığımız örnek sadece taslak niteliğindedir. Evlilik sözleşmesi için örnek olabilecek protokol aşağıda paylaşılmıştır. Hukuken hakların tamamen korunabilmesi için mutlaka Uzman bir avukatın hukuki desteğini almanız önemlidir.
EVLİLİK PROTOKOLÜ
MADDE 1- TARAFLAR
1- Adı Soyadı :
Adres :
2- Adı Soyadı :
Adres :
Taraflar arasında ….. tarihinde gerçekleşecek olan evlilikle ilgili mal rejimi belirlemek üzere işbu sözleşme imzalanmıştır. Taraflar imzaladıkları bu protokol doğrultusunda evlilik birliğini sürdürmeyi taahhüt etmişler ve kendi hür iradeleriyle hiçbir baskı altında kalmadan imzalamışlardır.
MADDE 2- PROTOKOLÜN MADDELERİ
1-) Taraflar protokolü kendi isteğiyle imzaladığını ve evlilik boyunca protokole kayıtsız şartsız uyacağını kabul, beyan ve taahhüt eder.
2-) Her bir eş, yasal sınırlar içinde, kendi kişisel mallarını yönetme, kullanma ve tasarruf etme hakkına sahiptir. Diğer eş, bu madde kapsamında belirlenen kişisel mallar üzerinde herhangi bir yönetme veya tasarruf hakkına sahip değildir.
3-) Her eşin kişisel kullanımında olan eşyalar ve üçüncü kişilerden gelen maddi veya manevi tazminatlar, kişisel mallar olarak kabul edilir ve diğer eşin bu mallar üzerinde herhangi bir hak veya tasarruf yetkisi bulunmaz. Taraflar evlilik boyunca edindikleri tüm menkul ve gayrimenkul malları, kendi kişisel malı olarak kabul etmektedir.
4-) Tarafların evlenmeden önce edindiği her türlü gayrimenkul ve menkul emtia eşlerin bizatihi kendisine ait olup diğer taraf bu mallar ile ilgili herhangi bir hak talep etmeyecektir.
5-) Malın sahibi olduğunu iddia eden kişi, iddiasını kanıtlamakla yükümlüdür. Aksi takdirde, mal paylaşımı rejimine göre, aidiyeti ispat edilemeyen mallar, paylı mülkiyet kapsamında değerlendirilir.
6-) Taraflar kendi borçlarından dolayı, yalnızca kendisine ait mallarla tümüyle sorumlu olacaktır. Eşlerden biri diğer eşi borçlandırıcı tasarruflarda bulunamaz. Taraflar, evlilik birliğinden kaynaklanan yetkiye dayanarak yapmış olduğu borçlardan tamamen kendisi sorumludur.
7-) Taraflar bir meslek veya sanatın icra edilmesi nedeniyle yapmış olduğu borçlardan ve üçüncü kişilerle anlaşarak yaptığı borçlardan tamamen kendisi sorumlu olacaktır.
8- ) Bir eşin meslek veya sanat icra etmesi durumunda, bu faaliyetle ilgili tüm hukuki işlemleri yapma, geliri kullanma ve tasarruf etme yetkisi sadece o eşindir. Diğer tarafın bu meslek ve sanat icrasıyla ilgili yahut geliriyle ilgili söz hakkı ile tasarrufu bulunmayacaktır.
9-) Yönetim giderleri ve evlilik birliğini temsilen yapılan masraflar, her iki eşin ortak katılımıyla karşılanır.
10-) Sosyal güvenlik kurumları veya Sosyal yardım kurumlarınca veya özel sigorta şirketlerince yapılmış olan toptan ödemeler, tazminatlar ve alacaklar, toptan ödeme veya tazminat yerine ilgili sosyal güvenlik kurumunca veya özel sigorta şirketi tarafından ömür boyu irat bağlanması halinde bu gelirler kişisel mal olarak kabul edilecek ve diğer eşin tasarruf ve yönetme hakkı olmayacaktır.
11-) Tahviller, bonolar, resmi senetler, repo, borsa, faiz gelirleri, icra alacakları, banka faizi ve kira geliri gibi gelirler ve burada sınırlayıcı olarak sayılmayan en geniş anlamdaki tüm kazançlar da mal ayrılığı prensibi gereği kişisel mal varlığı kavramında kabul edilecek ve diğer eşin bu haklar ve alacaklar üzerinde hiçbir şekilde yönetme ve kullanma yetkisi ile tasarrufu bulunmayacaktır.
12-) Evliliğin sona ermesi halinde her eş, kendi kişisel mallarını geri alabilir. Evliliğin sona erdirilmesi durumunda, ortak kullanım için ayrılan konutun kontratı veya tapusu kimin üzerineyse konutta o kişi kalmaya ve ev eşyalarını kullanmaya devam edecektir.
13-) Taraflardan herhangi birinin ölümü halinde, her bir eşin malları kendi mirasçılarına verilecektir.
İşbu protokol 13 madde olmak üzere ……. tarihinde düzenlenerek tarafların özgür iradeleriyle kabul edilerek imza altına alınmıştır.
TARAF TARAF
(İsim-Soyisim ve İmza) (İsim-Soyisim ve İmza)
Aile hukukunda evlenme, boşanma, velayet, nafaka ve tazminat gibi konuları içeren diğer makalelerimize buradan ulaşabilirsiniz.
Av.Aslı Arslantaş