ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASI NEDİR? 2024 ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DAVASI

Çekişmeli Boşanma Davası

Bu Makalemizde Aile Hukukunun temel konusu olan Çekişmeli Boşanma Davasından bahsedeceğiz. Boşanma kararı veren eşlerin önünde iki seçenek vardır. Eğer taraflar boşanma şartları konusunda anlaşma sağlıyorsa Anlaşmalı Boşanma ile kısa sürede boşanabilirler. Fakat taraflar boşanmanın temel konuları üzerinde anlaşamazlarda davacı davayı Çekişmeli Boşanma Davası olarak açmaktadır. Anlaşmalı Boşanma Davası için her iki tarafın da rızası gerekirken Çekişmeli Boşanma Davasını eşlerden herhangi biri açabilir. Burada özellikle vurgulamak gerekir ki makalemizdeki bilgiler temel haklarınızı öğrenmeniz konusunda size yardımcı olacaktır. Dava açma ve yargılama sürecinde hukuk usul ve kurallarını çok iyi bilmek gerekir. Usulen yapılan bir hata ileride geri dönülemez şekilde hak kaybınıza yol açacaktır. Bu sebeple süreci mutlaka Uzman Boşanma Avukatı desteği ile yürütmelisiniz.

Boşanma Davası Şartları dava sürecinde var olması gereken temel sebeplerdir. Bu nedenle Boşanma Davası açmak istiyorsanız ve süreçle ilgili detaylı bilgi edinmek istiyorsanız diğer yazılarımızı gözden geçirin.

Çekişmeli boşanma nedir? (TMK m. 166/2,3)

Çekişmeli Boşanma Davası açabilmek için belli şartlar vardır. Çekişmeli boşanma davası açmak için genel sebep eşlerin ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenemeyecek durumda olmalarıdır. Böylelikle eşlerden her biri boşanma davası açabilir. Eşlerin boşanmanın temel konuları olan tazminat, nafaka, mal paylaşımı ve velayet gibi konularda ortak karar verememeleri halinde, eşlerden biri Çekişmeli Boşanma Davası açabilir. Evlilik birliğinin sarsılıp sarsılmadığı, evliliğin devamının eşlerden beklenememesi konularında hâkimin çok geniş takdir yetkisi vardır. Yani hâkim eşlerin evliliklerinin devam edip etmemesi noktasında somut olaya bakarak karar verir. Burada önemli olan davacının ağır kusurlu olmamasıdır. Tam kusurlu eş Çekişmeli Boşanma Davası açamaz. Demek ki davacının kusuru daha ağır ise, davalı tarafın açılan davaya itiraz hakkı vardır. Eğer davacının tam kusurlu olduğu tespit edilirse açtığı davayı hâkim reddeder.

Çekişmeli Boşanma Davası Sebepleri Nelerdir?

Çekişmeli Boşanma davasının hangi sebeplerle açılabileceği kanunda düzenlenmiştir. Boşanma davası çeşitli sebeplerle açılabilir. Bu sebepler kanunda düzenlenmiştir. Taraflar davayı Özel Boşanma Sebeplerine dayanarak açabileceği gibi Genel Boşanma Sebepleriyle de açabilir.

4721 sayılı Medeni Kanuna göre Çekişmeli Boşanma Davasında özel boşanma sebepleri şunlardır:

• Hayata Kast sebebiyle boşanma (TMK md. 162)
• Terk sebebiyle boşanma (TMK md. 164)
• Pek kötü ve onur kırıcı davranış sebebiyle boşanma (TMK md. 162)
• Zina sebebiyle boşanma (TMK md. 161)
• Anlaşmalı boşanma

4721 sayılı Medeni Kanuna göre Çekişmeli Boşanma Davasında genel boşanma sebepleri şunlardır:

• Evlilik birliğinin temelinden sarsılması yani şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma
• Üç yıl süren eylemli ayrılık sebebiyle boşanma

Boşanma sebepleri kanunda özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebepleri olarak düzenlenmiştir. Zina, pek kötü ve onur kırıcı davranış, hayata kast, terk gibi boşanma sebepleri kanunda özel boşanma sebepleridir. Evlilik birliğinin temelinden sarsılması yani şiddetli geçimsizlik ve Üç yıl süren eylemli ayrılık sebebiyle boşanma sebepleri de genel boşanma sebepleridir. Burada iki farklı ayrımın olmasının bir sebebi vardır. Örneğin özel boşanma sebepleri olarak düzenlenen sebeplerden birine dayanarak dava açılırsa dayanılan sebep ispat edilemezse dava doğrudan reddedilir. Mesela zina sebebine dayanarak açılan davada zinanın varlığı ispat edilemezse dava reddedilir. Çünkü bu sebeple açılan davada hakim sadece zinanın olup olmadığına bakar. Başka sebeplerin olup olmadığına bakmaz. Fakat genel boşanma sebepleri olan nedenlerle açılan davada davacı, birden fazla şey iddia edebilir. Örneğin evlilik birliğinin temelden sarsılması sebebiyle açılan davada davacı, zina veya kötü muamele sebebini de ileri sürebilir.

Çekişmeli boşanma davası reddedilirse yeniden boşanma davası açılabilir mi?

Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddedilmesi ve üç yıl geçmesi hâlinde yeniden dava açılabilir. Fakat bu durumda her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamış olmalıdır. Eğer üç yıl içerisinde ortak hayat kurulamazsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve boşanmaya karar verilir. Eşlerin zorunluluktan dolayı veya herhangi başka bir sebeple bir araya gelmiş olmaları ortak hayatın yeniden kurulduğu anlamına gelmez.Yargıtaya göre eşler arasında ortak masa, konut ve özellikle yatak birliği gerçekleşmişse ortak hayat yeniden kurulmuş sayılır.

Çekişmeli boşanmada boşanmanın sonuçları nelerdir?

Boşanma kararının eşlerle ilgili mali sonuçları 4721 sayılı Medeni Kanunla düzenlenmiştir. Bunlar:

• Maddi tazminat (TMK md. 174/1),
• Manevi tazminat (TMK md. 174/2)
• Yoksulluk nafakası (TMK md.175),
• Ölüme bağlı tasarrufların hükümsüz kalması (TMK md.181) ve
• Mal rejiminin tasfiyesi (TMK md. 202-281) olarak düzenleme altına alınmıştır.

Boşanmanın mali sonuçları için tarafların kusur oranı oldukça önemlidir.Hâkim tarafların kusur oranını belirledikten sonra bu kusur oranlarına göre karar verir. Boşanmanın malî sonuçları yönünden, eşlerin kusur durumları “kusursuz, az kusurlu, eşit kusurlu, ağır kusurlu veya tam kusurlu eş” şeklinde belirlenir.

Çekişmeli boşanma davasında maddi ve manevi tazminat nedir ? (TMK174.Md)

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu‘nun 174 üncü maddesine göre kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteyebilir. Kusursuz veya az kusurlu eşin, kusurlu taraftan maddi tazminat isteyebilmesi için mevcut maddi menfaatinin veya beklenen maddi menfaatinin boşanma yüzünden zedelenmesi gerekir.

Boşanmanmaya sebep olan olaylardan dolayı eşlerden birinin kişilik hakkı saldırıya uğramışsa, yani manevi olarak zedelenmişse kusurlu olan eşten manevi tazminat isteyebilir.

Boşanma Davasında Maddi Tazminat

Boşanma Davasında Maddi Tazminat şartları:

• Taraflardan birinin Boşanma nedeniyle mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenmeli
• Maddi tazminatı kusursuz veya daha az kusurlu taraf talep etmeli
• Kusursuz veya az kusurlu taraf, kusurlu taraftan tazminat talep etmeli

Mevcut menfaatler derken burada kastedilen evliliğin taraflara sağladığı maddi yararlardır. Başka bir deyişle boşanma halinde eşler, ileriye dönük olarak evlilik içerisindeki maddi menfaatlerden faydalanamayacaktır. Bu sebeple eşlerin evlilik birliğinin sona ermesi halinde mevcut olan maddi menfaatinin zedelendiği kabul edilir. Beklenen menfaatler kavramında kastedilen şey, evlilik sona ermemiş olsaydı eşlerin kazanacağı olası menfaatlerdir. Hâkim, boşanmaya sebep olan olaylarda kusursuz veya az kusurlu olan eşe tazminat ödenmesine karar verir.

Boşanma Davasında Manevi Tazminat

Boşanma Davasında Manevi Tazminata hükmedilebilmesi için boşanmaya sebep olan olayın, kişilik haklarına saldırı teşkil etmesi gerekmektedir.Manevi zarar, insan ruhunda kişinin iradesi dışında meydana gelen acı, ızdırap ve elem olarak ifade edilmektedir. Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan eşe ruhsal olumsuzlukları telafi etmek ve manevi eksikliğini karşılamak için manevi tazminat verilir. Manevi tazminat, bozulan manevi dengenin yerine gelmesi için kabul edilen bir telafi şeklidir. Manevi tazminat miktarının kesin olarak belirlenmiş bir bedeli yoktur. Somut olaya göre yapılan yargılamada hâkim manevi tazminat miktarına karar verir. Manevi tazminat miktarı, talep eden eşin psikolojik olarak yaşamış olduğu sıkıntılara karşılık olarak onu rahatlatacak olan bir bedeldir. Sonuç olarak hâkim, manevi tazminatın miktarını belirlerken, kişilik haklarına yapılan saldırının niteliği ile tarafların ekonomik ve sosyal durumları dikkate alarak takdir hakkını kullanmaktadır.

• Manevi Tazminat Miktarının Belirlenmesi

Hakim Manevi tazminat miktarını belirlerken belli durumları göz önünde bulundurur. Manevi tazminat miktarını hakim, her olaya göre kendisi belirler dolayısıyla kesin bir miktar değildir. Hakim bu miktarı belirlerken şunları dikkate alır:

• Tarafların ekonomik ve sosyal durumu
• Manevi tazminat olarak belirlenecek miktarın, kişilik haklarını ihlal eden fiille arasında makul bir oran olmalı
• Eşin kusur derecesi ve fiilin ağırlığı
• Ölçülülük ve Hakkaniyet ilkesi
• Paranın alım gücü

Manevi Tazminata ilişkin Yargıdan Örnekler

• Eşlerden birinin uygunsuz yaşamı
• Eşin güven sarsıcı davranışları
• Eşin pisikolojik ve fiziksel şiddet uygulaması
• Eşin hakaret etmesi veya aşağılaması
• Eşlerden birinin ekonomik ve sosyal baskı uygulaması
• Eşlerin ailesinin evlilik birliğine müdahalesine sessiz kalması
• Eşlerden birinin birlik görevlerini yerine getirmemesi

Çekişmeli boşanma davasında tedbir nafakası, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası

 Çekişmeli boşanma davası açıldıktan sonra davaya bakan hâkim, gerekli olan tüm geçici önlemleri kendiliğinden alır. Bu durum Türk Medeni Kanunu 169 uncu maddesi ile düzenlenmiştir. Geçici Önlemler başlıklı TMK 169.maddesine göre davanın açılmasından sonra hâkim, dava devam ederken gerekli olan, eşlerin geçimine, eşlerin mallarının yönetimine, barınmasına ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri kendiliğinden alır.

Boşanma veya ayrılık davası hangi eş tarafından açılırsa açılsın hâkim, alınması gerekli bütün önlemleri alır. Tedbir Nafakası, boşanma davasının açılmasından, dava sonuçlanıncaya kadar ödenen nafaka türüdür. Yani boşanma kararı kesinleşene kadar ödenecek olan nafakaya Tedbir Nafakası denir. Boşanma davası kesinleştikten sonra nafaka, eş için yoksulluk nafakası, çocuklar için ise iştirak nafakası olarak devam eder.

Çekişmeli boşanma davası süresinde eşler ayrı yaşayabilirler mi?

Boşanma davasının açılmasıyla karı ve koca ayrı yaşamak hakkına sahiptirler. Bu sebeple ayrı yaşayan kadın, kocasından tedbir nafakası isteyebilir. Kadını boşanmaya yol açan davranışları bu kuralı değiştirmez.

Çekişmeli boşanma davasında yetkili ve görevli mahkeme

Boşanma davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir.Boşanma davasında yetkili mahkeme konusunda iki seçenek vardır.Bu mahkeme yerlerinden birinde açılan dava yetkili yerde açılmış kabul edilir:

1. Eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi yetkili mahkemedir.

2. Davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yerde bulunan mahkeme, yetkili mahkemedir.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Çekişmeli Davaya Dönüşmesi

• Anlaşmalı boşanmadan vazgeçmek mümkündür.Taraflar eğer şartlar üzerinde anlaşırlarsa anlaşmalı boşanma yoluyla boşanabilir. Mahkeme tarafından anlaşmalı boşanma kararı kesinleşinceye kadar anlaşmalı boşanmadan vazgeçilmesi mümkündür. Eğer eşlerden biri anlaşmalı boşanmadan vazgeçerse anlaşmalı boşanma davası, çekişmeli boşanma davası olarak devam eder.

Hâkim, anlaşmalı olarak boşanmaya karar veren eşlerin anlaşmalı boşanmasına karar verir. Mahkeme tarafından verilen bu karar kesin karar değildir. Başka bir deyişle mahkemenin anlaşmalı boşanma kararı kesinleşinceye kadar eşlerden her biri anlaşmalı boşanmadan vazgeçebilir. Bu sebeple anlaşmalı boşanmadan vazgeçilmesi halinde anlaşmalı boşanma davası çekişmeli boşanma davasına dönüşür.

Boşanma Davasında Hukuka Aykırı Delil

• Boşanma davasında hukuka aykırı olarak elde edilen delil kusur belirlemesinde dikkate alınamaz. Bu delil ile kanıtlanmak istenen olay karşı tarafa kusur olarak yüklenemez.

Örneğin eşlerden birinin diğer eşin sadakatsizliğini ispat etmek için dedektif tutması ve dedektif tarafından çekilen fotoğrafları davada kullanması halinde bu deliller hukuka aykırı delildir. Bu sebeple hukuka aykırı delil olarak sunulan deliller mahkeme tarafından delil olarak kabul edilmez.

Boşanma Davasında Hukuka Aykırı Ses Kaydı Delili

• Boşanma davasında, diğer tarafın rızası olmadan ses kaydı alınması kabul edilmemektedir. Diğer tarafın rızası olmadan alınan ses kaydının mahkemeye sunulması halinde ses kaydı hukuka aykırı delil olduğundan hakim tarafından değerlendirilmeyecektir.

Diğer tarafın bilgisi dışında gizli olarak alınan ses kaydı hukuka aykırı delil olduğu için kabul edilmez. Örneğin diğer eşin bilgisi ve rızası dışında ses kaydı alınıp bu mahkemeye sunulursa, mahkeme bu delilleri dikkate almaz ve bu deliller doğrultusunda karar vermez. Mahkeme ses kaydı sunulmamış gibi yargılama yapar.

Çekişmeli Boşanma Dava Dilekçesi Örneği

Aşağıdaki dava dilekçesi dava açacak kişiler için sadece bilgi amaçlı bir örnektir. Fakat şunu vurgulamamız gerekmektedir ki dava dilekçesi davanın temelidir. Yani açılacak davada tüm süreçler dava dilekçesi üzerinden ilerleyecektir. Boşanma davası süreci tamamen hukuki usul bilgisi gerektirir. Avukatsız olarak boşanma davası açmak mümkündür. Ancak avukatsız olarak açılan davalarda hak kaybına uğrama ihtimali yüksektir. Bu sebeple açılacak davaları avukatın takip etmesi oldukça önemlidir.

İSTANBUL ANADOLU AİLE MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİNE

İHTİYATİ TEDBİR TALEPLİDİR.

DAVACI : ADRES : DAVALI :
ADRES : KONU : Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların evlilik birliğinin sona erdirilmesi, nafaka ve tazminat talebimdir.

AÇIKLAMALAR :

Davalı ile …. tarihinde evlendim ve evliliğimden …. tane müşterek çocuğumuz bulunmaktadır. Eşim evlendikten sonra bana karşı saygısını yitirmiş, ilgisiz davranmaya başlamıştır. Bana karşı hakaret içeren söylemlerde, aileme ve sosyal çevreme karşı kötü ithamlarda bulunmuştur.Sayın mahkemenize aşağıda izah edileceği üzere bahse konu evlilik birliği temelinden sarsılmış ve ortak hayat çekilmez bir hal almıştır.

1-) EŞİM BANA KARŞI SÜREKLİ AŞAĞILAYICI DAVRANIŞ VE SÖZLERDE BULUNARAK PSİKOLOJİK VE FİZİKSEL ŞİDDET UYGULAMIŞTIR.

Davalı taraf, evlendiğim ilk günden itibaren bana karşı psikolojik ve fiziksel şiddet uygulamıştır. Davalının aşağılayıcı küfür içeren sözlerine ve ilgisiz tavırlarına maruz kaldığım halde eşime olan saygımı korumaya devam ettim ve eşimin düzeleceğini umut ettim. Fakat davalının kötü muamele ve tavırları son bulmamış, davalının sürekli aşağılaması, hakaretleri sebebiyle gurur ve onurum kırılmıştır.

Evlilik birliği içerisinde iyi bir eş olmak adına birçok fedakarlıkta bulundum. Evimi ve eşimi hayatımda hep ön planda tuttum. Bununla birlikte davalı, evliliğin ilk haftasından bu yana beni eş olarak kabul etmeyen, sürekli olarak şiddet gösteren, aşağılayan ve hor gören bir tutum içerisinde bulunmuştur.

(Evlilik içerisinde eşin davranışları ve evlilik içerisindeki olaylar anlatılmalıdır.)

2-) DAVALI TARAF SADAKATSİZ DAVRANMIŞTIR.

Davalı eşin sürekli eve geç gelmesi, erkenden evden çıkması, sürekli huzursuzluk çıkarması kavga etmesi gibi durumlardan dolayı aldattığımdan şüphelenmeye başladım. Bu süreçte davalının fiziksel, psikolojik şiddeti daha da artmış evlilik çekilmez hale gelmiştir. Davalının davranışlarından ve ilgisizliğinden dolayı şüphelerim daha da artmıştır.

(Evlilik içerisinde eşin davranışları ve evlilik içerisindeki olaylar anlatılmalıdır.)

Davalının başka bir kadın ile olan ilişkisinin ispatı için davalıya ait telefon numarasının aranan ve mesaj kayıtlarının ilgili GSM operatöründen celbini talep ederim.

3) DAVALI EŞ, AİLENİN GEÇİMİ İÇİN ÜZERİNE DÜŞEN EKONOMİK KATILMAYI HİÇBİR ZAMAN YERİNE GETİRMEMİŞTİR.

TMK md. 185/2 hükmü gereği eşler evlilik birliğinin mutluluğunu birlikte sağlama ve çocukların bakım, eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdürler. Yine Türk Medeni Kanunu gereği eşler birliğin giderlerine güçleri oranında emek ve malvarlıkları ile katılırlar.

Ancak davalı tarafından bu yükümlülüklere aykırı davranılmış evlilik süresi boyunca eşi ve müşterek çocuk için gerekli maddi-manevi yardım ve destekte bulunmamıştır. Müşterek çocuğun bakım ve giderleri ile evin ihtiyaçları tarafımca karşılanmıştır.

Davalı eş, evlilik birliği süresince evin hiçbir giderine destekte bulunmamış, ailesine hiçbir maddi katkıda bulunmamıştır. TMK md. 185/2 hükmü gereği eşler evlilik birliğinin mutluluğunu birlikte sağlama ve çocukların bakım, eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlüdürler. Yine Türk Medeni Kanunu gereği eşler birliğin giderlerine güçleri oranında emek ve malvarlıkları ile katılırlar.

(Evlilik içerisinde eşin davranışları ve evlilik içerisindeki olaylar anlatılmalıdır.)

4) DAVALI AĞIR KUSURLU OLUP, TMK MADDE 174’E DAYALI OLARAK MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT TALEPLERİM VARDIR.

Eşlerin evlilik birliğinin giderlerine katılma ve birbirlerine yardımcı olma yükümlülükleri vardır ve bu yükümlülük diğer eş için menfaat teşkil eder. Bu nedenle boşanma halinde maddi kaybın varlığının kabulü gerekmektedir. Bu nedenle ağır kusurlu davalı aleyhine evlilik içerisindeki mevcut ve beklenen menfaatlerim değerlendirilerek (….) TL maddi tazmimata karar verilmesini talep ederim.

Davalının kusurlu davranışları nedeniyle gerek maddi gerekse de manevi olarak yıprandım ve gururum defalarca incinmiştir. Davalının tarafıma verdiği zararın bir nebze de olsa giderilmesi nedeniyle manevi tazminat talebimin kabulünü talep ederim.

Zira hem evlilik birliğine dair yükümlülüklerini yerine getirmeyen, hem de psikolojik, ekonomik ve duygusal şiddet uygulayarak kişilik haklarıma saldırı niteliği taşıyan davranışları nedeniyle ağır kusurlu olan davalı aleyhine TMK md. 174/2 gereği (….) TL manevi tazminat talebimin kabulüne karar verilmesini talep ederim.

HUKUKİ NEDENLER : MK ve yasal mevzuat.

HUKUKİ DELİLLER :

1- Nüfus kayıtları,

2- Nüfus cüzdanı fotokopisi,

3- Tanık beyanları (Tanık isim ve adresleri),

4- Sosyal-ekonomik durum araştırması,

6- Tapu kayıtları

7- Banka kayıtları ( Davalıya ait hesap dökümlerinin istenmesini talep ederiz.)

8- Psikolojik şiddeti belgeler fotoğraflar

9- Karşı tarafın delil sunmasına cevap olarak delil sunma hakkımız saklı kalmak kaydıyla delillerimiz arz olunur.

SONUÇ VE İSTEM :Yukarıda açıkladığım nedenlerle ;

1)Tarafların evlilik birliğini devam ettirme yönünde herhangi bir ihtimalin kalmadığı anlaşıldığından Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması Nedeniyle Boşanmamıza,

2) Yargılama sonuna kadar kadar aylık (…)TL tedbir nafakasına hükmedilmesine, kararla birlikte tedbir nafakasının yoksulluk nafakası olarak devamına (Her yıl tefe tüfe ortalaması oranında artırılmak üzere) hükmedilmesine,

Davalının adına kayıtlı menkul ve gayrimenkulleri, araçları, banka hesapları, satışı telafisi mümkün olmayan zararlar doğuracağından, üzerine İhtiyati Tedbir konulmasına,

3) Lehime (…) TL maddi tazminat, (…) TL manevi tazminata hükmedilmesine ,

4) Yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ederim.

DAVACI (İsim Soyisim ve İmza)

Boşanma davası süreci için uzman bir boşanma avukatından destek almalısınız. Boşanma ile ilgili diğer makalelerimize buradan ulaşabilirsiniz.